İstanbul'da yetişen büyük velîlerden Yahyâ Efendi, çeşitli ilimlerde söz sâhibi olup, naklî ilimlerden başka; tıb, hikmet, hendese ve fizik gibi aklî ilimlerde de mahâret ve ihtisas sâhibi idi. Duâsı kabul olan mübarek bir zattı. Kendisi, hem zâhirî, hem de bâtınî kemâlâta sâhipti. Dil ve gönül ehli, şâir, cömert, şefkatli ve yumuşak huylu bir zâttı...

Kendisinin, aynı zamanda sütkardeşi de olduğu Kanuni Sultan Süleyman vefat etmiş, yerine oğlu Sultan İkinci Selîm Han geçmişti... Selîm Han bir donanma hazırlayıp sefere çıkılmasını ferman buyurdu. Hazırlıklar tamamlandığında donanma komutanı Kaptan-ı deryâ Beşiktaş'a geldi ve Yahyâ Efendiden duâ istedi. O zaman Yahyâ Efendi üzüntülü ve sıkıntılı bir halde;

- Allahü teâlâ bir şeyin olmasını takdir ettiyse, onu hayır duâ değiştiremez. Lâkin sizden gelecek kötü bir haberi işitmememiz için gece-gündüz Rabbime duâcıyım, buyurdu ve Kaptan-ı deryâyı uğurladı... Donanma o yıl düşmana karşı bir zafer kazanamadı. Bu haber İstanbul'a gelmeden önce, Yahyâ Efendi, Hakk'ın rahmetine kavuştu. Buyurdukları gibi bu haberi duymadan vefat etti...

Yahyâ Efendi, ömrünün sonuna kadar Beşiktaş'taki yerinde, ibâdet ve mücâhede ile vakit geçirdi. 1569 (H.977) Zilhicce ayında, Kurban Bayramı gecesi vefât etti. Vefâtında seksen yaşına yaklaşmıştı. Süleymâniye Câmiinde, bayram namazından sonra cenaze namazı kılındı. Namazını Şeyhülislâm Ebüssü'ûd Efendi kıldırdı. Bahçesinin yakınında bulunan ve daha önceden hazırladığı kabrine defnolundu. Cenâzesinde; vezîrler, âlimler, zenginler ve fakirlerden müteşekkil çok kalabalık bir cemâat hazır bulundu. Bu cemâat, onun hâlinin iyi olduğuna, sonunun hayırlı olduğuna, tam ve âdil bir şâhitti. Vefât gecesinde; âlimler, hâfızlar, vâizler, imâmlar, tasavvuf büyükleri Kur'ân-ı kerîm okudular. Kelime-i tevhîd ve tesbîh ile o geceyi ihyâ edip, sevâbını o büyük zâtın rûhuna hediye ettiler. Kabri üzerine İkinci Selim Hân tarafından türbe yaptırıldı. Sonra gelen Osmanlı sultanları, Yahyâ Efendinin türbesinin, câmi ve zâviyesinin ve diğer külliyâtının bakım ve tâmirini büyük bir hassâsiyetle ve aksatmadan yapmışlardır.

Böyle bir bayram günü vefat eden bu mübarek zatın ruhuna el-Fatiha...

Ahmed Demirbaş